• Op deze vier plekken hebben burgers écht invloed; Burgerraden zijn hottopic, en op veel plekken in Europa wordt ermee geexperimenteerd of zijn ze al ingevoerd. Voor de VPRO schreef Jelle Borst een achtergrond artikel over vier voorbeelden van burgerraden in andere landen, hier te lezen.
• GEZOCHT: GEMEENTEN DIE FEDERATIE WILLEN VORMEN; Binnenlands bestuur schreef, naar aanleiding van de begroting van Binnenlandse Zaken, een artikel of federaties op lokaal niveau. Hoe kan een federatie eruit zien en waar liggen mogelijke knelpunten? Hier kun je het artikel vinden.
• Essaybundel Ruimte in Regels; Het ministerie van Binnenlandse zaken heeft vijf hoogleraren gevraagd om met verschillende perspectieven het effect van de Covid-19 uitdaging op het openbaar bestuur te bekijken. Lees hier de essays: Essaybundel Ruimte in regels.
• Planbureaus aan kabinet: ‘alleen de coronabrand blussen is niet genoeg’; Interview met de drie grootste planbureaus in het NRC over de aanpak van Covid-19 en het belang om sociale problemen aan te pakken in de nieuwe maatregelen. Het interview is hier te lezen.
• TOEKOMST VAN DE LOKALE DEMOCRATIE; Roel in ’t Veld heeft in 2013 een publicatie over de toekomst van de lokale democratie gepubliceerd over het Haarlemmermeer. Roel ging aan de slag bij Haarlemmermeer om het strategische vermogen van de gemeente te vergroten, in de praktijk kwam het neer op ‘hoe kan de gemeente zich voorbereiden op de toekomst’. Roel heeft verschillende scenario’s gevormd over de toekomst van Haarlemmermeer én andere gemeenten. De publicatie omvat ook een aantal essays en onderzoeken van collega’s. Lees hier de publicatie.
• Democratische vernieuwing komt van onderop; De democratie wordt gedomineerd door vaste groepen, en dat leidt tot veel mensen die moeite hebben om hun zorgen en problemen op de politieke agenda te krijgen. Ze voelen zich niet gehoord of gezien. De afgelopen jaren blijkt dat zittende politieke machthebbers sceptisch zijn over democratische vernieuwing. Maar die gaat wel onverminderd door. Lees hier het artikel van Rien Fraanje.
• Democratic case; Marije van den over het democratisch gehalte en van de grote keuzes die we bij de energietransitie moeten maken en pleit voor een legitimiteitsvraag als vertrekpunt. De column is hier te lezen.

In 2020 inspireerden ruim 150 democratische vernieuwers elkaar in digitale sessies met praktijkvoorbeelden en reflecties. Lees hier de oogst:

Sessie 1 & 2: Vernieuwing Lokale Democratie & Bestuur

Tijdens de eerste sessie zijn er twaalf pitches gehouden door vernieuwende projecten met uiteenlopende doelen en thema’s. Het project Pol.is kwam voorbij, een project dat ook terugkomt onder het thema Digitale Democratie. Tijdens de tweede sessie zijn een viertal vragen beantwoord met hoofdthema’s participatie, omgaan met covid-19 gevolgen en in gesprek gaan met de raad. 

Lees hier het verslag terug: Thorbecke-sessie 1 en 2 (15 & 22 april 2020).

Sessie 3: Burger betrekken & welke schaal?

Tijdens de derde inspiratie sessie zijn er projecten aan bod gekomen met de rode lijn van burgers betrekken in het vernieuwings process en de vraag op welke schaal uitdagingen het best aangepakt kunnen worden. Een les van de sessie: heb duidelijk wie de ‘wij’ is in een experiment/project en blijf proberen om mensen buiten de usual suspects te betrekken.

Lees hier het verslag terug: Thorbecke-sessie 3 (13 mei 2020).

Sessie 4: Vernieuwing tijdens Corona

Corona heeft geleid tot een boel nieuwe vraagstukken en uitdagingen voor gemeenten. Iedere crisis laat verborgen spanningen zien, het belang is om hierop goed te reageren als gemeente. Een voorbeeld van hoe gemeenten ondersteuning kan bieden laat Haarlem zien. Naast het normale budget voor lokale initiatieven is hier sinds maart ook een potje voor ‘corona-initiatieven’, aanvragen worden binnen één week behandeld. Een succes, er is al veelvuldig gebruik gemaakt van het potje.

Lees hier het verslag terug: Thorbecke-sessie 4 (3 juni 2020).

Sessie 5: Democratische vernieuwingen in gemeenteraad en politiek

Tijdens deze sessie zijn zeven projecten gepitcht die ieder vernieuwing van de gemeente willen starten. Een project dat aanbod kwam is de pilot van Meierijstad ‘participatie bij beleid’. Bij de start van beleidsontwikkeling bespreekt de raad met de samenleving de participatie-aanpak, zodat inwoners en organisaties in een vroeg stadium weten wat hun invloed is. Een les uit de reflectie is om meer gebruik maken van bestaande proces- en besluitvormings kaders die in het buitenland al gebruikt worden.

Lees hier het verslag terug: Thorbecke-sessie 5  (24 juni 2020).

Sessie 6: Democratische vernieuwing & welke lens gebruik je hierbij?

Bij de zesde Thorbecke sessie zijn een zestal projecten aanbod gekomen met democratische vernieuwing als rode draad. Een voorbeeld uit de sessie: Jorieke Vermeulen over de menselijke kant van vernieuwing en hoe ze dit aanpakken in Zeist. Door bijvoorbeeld gesprekken te houden met de burger en ambtenaren aan elkaar te koppelen om meer enthousiasme hiervoor te wekken intern.

Lees hier het verslag terug: Thorbecke-sessie 6 (14 oktober 2020)

Sessie 7: Inclusieve democratie

Op de woensdagmiddag vond de zevende inspiratiesessie plaats met het thema: inclusieve democratie. Een viertal interessante projecten zijn behandeld en de tweede Thorbecke 2024 aflevering werd officieel gelanceerd! In de aflevering komen verschillende manieren om mensen een stem te geven aan bod zoals in Kaag en Braassem, waar ze een maatschappelijke agenda hebben opgesteld vanuit de raad en de bewoners.

Lees hier het verslag terug: Thorbecke-sessie 7 (18 november 2020).

Sessie 8: Toekomst van de lokale democratie

16 december organiseert Thorbecke 2024 de laatste inspiratiesessie van 2020. Omdat het de laatste sessie van Jornt is pakken we het iets anders aan: jij kiest waar we het over gaan hebben! Dit wil je niet missen, dus meld je nu aan door een bericht te sturen naar Thorbecke2024@vng.nl.