Tot 1 juli 2021 bepaalde artikel 139 van de Gemeentewet dat algemeen verbindende voorschriften van het gemeentebestuur bekend moesten worden gemaakt in het elektronisch gemeenteblad (eerste lid), dat na de uitgifte elektronisch op een algemeen toegankelijke wijze beschikbaar moest blijven (tweede lid). 

Met ingang van 1 juli 2021 is de Wet elektronische publicaties (Stb. 2020, 262) in werking getreden. De Wep heeft een verplichting voor gemeenten geïntroduceerd om alle wettelijk voorgeschreven bekendmakingen, mededelingen en kennisgevingen van (voorgenomen) besluiten die niet tot 1 of meer belanghebbenden zijn gericht, in een officieel elektronisch publicatieblad te doen. 

Het beginsel dat algemeen verbindende voorschriften bekend moeten zijn gemaakt voordat zij in werking kunnen treden, is thans in artikel 8 van de Bekendmakingswet vastgelegd. Deze bekendmakingsregeling komt erop neer dat algemeen verbindende voorschriften moeten worden bekendgemaakt in het gemeenteblad. Het gemeenteblad moet elektronisch op een algemeen toegankelijke wijze worden uitgegeven én elektronisch op een algemeen toegankelijke wijze beschikbaar blijven (artikel 3, eerste lid, van de Bekendmakingswet). De overheveling van de bekendmakingsvoorschriften van de Gemeentewet (en overige organieke wetten) naar de Bekendmakingswet brengt hierin geen verandering. Met de bundeling van publicatievoorschriften in 1 wet is beoogd de publicatievoorschriften te stroomlijnen en informatie omtrent algemeen verbindende voorschriften toegankelijker te maken. Zie Kamerstukken II 2018/19, 35218, nr. 3, p. 2.

Decentrale Regelgeving en Officiële Publicaties (DROP)

Voor de publicatie van alle officiële publicatiebladen op gestandaardiseerde wijze op officielebekendmakingen.nl moet sinds 1 juli 2021 de applicatie Decentrale Regelgeving en Officiële Publicaties (DROP) worden gebruikt. Door gebruik van DROP worden gemeenten volledig begeleid in het publiceren en consolideren van regelingen. Verder wordt het voor burgers mogelijk om op 1 website alle algemene bekendmakingen, mededelingen en kennisgevingen van de overheid te raadplegen. De toegankelijkheid en kenbaarheid van deze publicaties wordt hiermee vergroot. 

Terinzagelegging

Gemeenten zijn dus ook verplicht om beleidsregels, besluiten met rechtsgevolgen (artikel 6 van de Bekendmakingswet), alle wettelijk voorgeschreven bekendmakingen, mededelingen en kennisgevingen van (voorgenomen) besluiten die niet tot 1 of meer belanghebbenden zijn gericht (artikel 12, eerste lid, van de Bekendmakingswet), bekend te maken in het elektronisch gemeenteblad. Bij kennisgevingen moet dat in de vorm van een zakelijke weergave van de inhoud, met vermelding van de wijze waarop en de periode waarin de stukken waarop de kennisgeving betrekking heeft voor eenieder ter inzage liggen. De terinzagelegging geschiedt zowel op elektronische wijze als op een door de gemeente aan te wijzen locatie (artikel 13, eerste lid, van de Bekendmakingswet). 

Kennis- en Exploitatiecentrum Officiële Overheidspublicaties (KOOP) heeft een handreiking opgesteld voor gemeenten die, op grond van de Wep, digitale terinzageleggingen verzorgen en daarbij invulling moeten geven aan enerzijds transparantie en anderzijds de noodzakelijke bescherming van de genoemde personen en bedrijven. Het gaat om een praktische handleiding, dus geen juridische analyse. Ook is een checklist ontwikkeld.

Beleidsregels

Gemeenten moeten de doorlopende (‘geconsolideerde’) teksten van verordeningen en beleidsregels beschikbaar stellen op officielebekendmakingen.nl. Nieuwe beleidsregels moeten vanaf 1 juli 2021 worden geconsolideerd en bekendgemaakt in het eigen elektronische publicatieblad. Voor op 1 juli 2021 bestaande beleidsregels die na 1 juli 2021 niet zijn gewijzigd, geldt een overgangstermijn tot 1 juli 2022 voor elektronische beschikbaarheid in geconsolideerde vorm (artikel 24 van de Bekendmakingswet). Voor beleidsregels die vóór 1 juli 2022 zijn ingetrokken of uitgewerkt, geldt die verplichte consolidatie ook niet. 

Attenderingsvoorziening

Er zijn verschillende maatregelen genomen om het bereik van de elektronische bekendmakingen, mededelingen en kennisgevingen zo groot mogelijk te maken. Daartoe behoort de attenderingsvoorziening waarmee abonnees per e-mail worden genotificeerd indien publicaties voldoen aan hun interesseprofiel. Om te voorkomen dat burgers met minder digitale vaardigheden deze voorziening onvoldoende benutten, wordt iedereen die in MijnOverheid een e-mailadres heeft geregisterd, automatisch geattendeerd op publicaties over de directe woonomgeving.

Papieren publicaties aanvullend

In de Wep worden dus de officiële, elektronische, publicatiebladen aangewezen als het medium waar de bekendmakingen, mededelingen en kennisgevingen moeten worden gedaan. Eventuele andere publicaties, zoals de papieren publicaties in de huis-aan-huisbladen, kunnen gewoon worden voortgezet, maar deze publicaties krijgen dan het karakter van een aanvullende service. Het betreffende bestuursorgaan kan hiertoe besluiten. Bij verschillen tussen het officiële elektronische publicatieblad en de gedrukte publicatie geeft de elektronische publicatie de doorslag.

Publicatieoverzicht Wep

KOOP en de VNG hebben samen een publicatieoverzicht Wep gemaakt. Het overzicht bevat een weergave van hoe de besluiten van algemene strekking, vergunningen en andere beschikkingen, plannen en overige overheidsinformatie per 1 juli 2021 moeten worden bekendgemaakt volgens de Wep.

VNG modelverordeningen in Modellen Decentrale Regelgeving (MDR)

Gemeenten kunnen de VNG modelverordeningen gebruiken voor het opstellen van een verordening die aangepast is aan de eigen lokale situatie. De VNG modelverordeningen zijn beschikbaar voor gebruik via de Modellen Decentrale Regelgeving (MDR). In geval van gewijzigde modelverordeningen worden ook de VNG modellen raadsbesluit wijziging hierin opgenomen. Via het publieke portaal van MDR kunnen gemeenten zoeken op VNG modelverordeningen. 

Nadat de gemeente een eigen verordening heeft opgesteld, kan deze vervolgens in het Word 2.0 format worden geëxporteerd dat direct en eenvoudig geüpload kan worden in DROP. Alleen decentrale overheden kunnen gebruikmaken van MDR. Daarom is het portaal afgeschermd met een wachtwoord. Gemeenten kunnen het wachtwoord opvragen door contact op te nemen met KOOP Servicedesk.

In de Kennisbank Decentrale Regelgeving (KDER), databank modelverordeningen van Sdu, zijn alle modellen van de VNG te raadplegen. Naast de modelverordeningen (geconsolideerd en eventueel met toelichting) staan hier ook de andere modellen, bijvoorbeeld bepalingen, besluiten, regelingen, overeenkomsten en formulieren.