Het Planbureau voor de leefomgeving (PBL) kwam digitaal op bezoek bij de commissie Ruimte, Wonen en Mobiliteit. Ook stond een concept redeneerlijn Level playing field klimaatbestendig bouwen op de agenda. Verder is de concept VNG-reactie op de Nationale woon- en bouwagenda en Programma woningbouw besproken.

Presentatie PBL Ruimtelijke verkenningen

David Hamers en Rienk Kuiper van het PBL werken aan ruimtelijke scenario’s. Deze moeten in november 2022 gereed zijn. Allerlei partijen worden geraadpleegd over de urgente ruimtelijke keuzes. Er worden beleidsscenario’s, indicatoren, strategieën en condities, en conclusies en aanbevelingen geformuleerd. Voor de scenario’s zijn 4 waardepatronen de basis:

•    Mondiaal ondernemend (profit staat voorop)
•    Snelle wereld (people-planet-profit wisselen)
•    Groen land (planet voorop)
•    Regionaal geworteld (people voorop)

Bij de 4 scenario’s worden kaarten van Nederland gemaakt. Deze zijn bedoeld als strategische boodschappen voor rijk en regio’s. Ze maken de ruimtelijke samenhang inzichtelijk, geven aan wat de robuuste opties voor beleidsstrategieën zijn en welke condities gelden.

De commissie geeft aandachtspunten voor de verkenningen mee. Zorgelijk is de relatie met de 100-dagenbrief over ruimtelijke ordening van het rijk. Die is op korte termijn gereed en gaat over ruimtelijke sturing. Die brief van de minister loopt vooruit op dit rapport en de scenariokeuze. Men is benieuwd naar de verhouding tussen de voornemens uit het regeerakkoord en de scenario’s. En gevraagd wordt hoe de veranderingsbereidheid bij inwoners kan worden gestimuleerd.

Level playing field klimaatbestendig bouwen

De commissie heeft eerder gesproken over de wenselijkheid van landelijke regels voor klimaatbestendig bouwen. Toen is geconcludeerd dat kaders nuttig zijn. Deze redeneerlijn is een pleidooi voor een level playing field. Een van de onderwerpen in de redeneerlijn is de keuze van bouwlocaties. Bijvoorbeeld als het gaat om bouwen onder NAP. In de redeneerlijn wordt gesteld dat het stelsel goed doordacht is en naar wens functioneert. Deze mening wordt breed gedeeld. Er zijn geen verboden locatiekeuzes en er moet ruimte zijn voor nieuwe ontwikkelingen.

Nationale woon- en bouwagenda en Programma woningbouw

De portefeuillehouders wonen vanuit de commissie hebben in februari een constructief gesprek met de minister gehad. Vervolgens was er weinig tijd voor de VNG om te reageren op de conceptagenda van de minister. Snel daarna lag de definitieve agenda bij de Tweede Kamer. De VNG kan zich vinden in de hoofddoelstellingen. Maar we plaatsen kanttekeningen bij de financiering (onrendabele toppen), de uitvoeringskracht, het sturingsinstrumentarium en de regie. Het is dan ook de vraag of het door het kabinet gewenste bouwvolume en de inzet om bij nieuwbouw twee derde betaalbare woningen te realiseren haalbaar zijn. De conceptreactie van de VNG aan de Tweede Kamer is door de commissie besproken en daarna aangescherpt.