Gemeenten hebben op 18 september 2023 vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een brief met kenmerk 2023-0000551511 ontvangen over de wijziging registratie publiekrechtelijke beperkingen door de Omgevingswet. Er verandert veel voor gemeenten. Vanuit de VNG wordt een uitvoeringsscan uitgevoerd om te bepalen welke acties gemeenten moeten nemen. 

Inwerkingtreding Omgevingswet

Door de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 komen bestaande regels over publiekrechtelijk beperkingen uit diverse wetten over de fysieke leefomgeving te vervallen. Deze worden vervangen door regels in, of op grond van, de Omgevingswet. De Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen onroerende zaken (Wkpb) blijft bestaan. Wel wijzigen het Aanstellingsbesluit en de Regeling publiekrechtelijke beperkingen ontroerende zaken en is er overgangsrecht. 

Wat gaat er veranderen

In de transponeringstabel staat een overzicht van de veranderingen en de te nemen acties. Sommige acties kunnen spelen rondom de datum van de inwerkingtreding van de Omgevingswet, andere acties zijn op de langere termijn nodig. De acties kunnen per gemeente verschillen. De belangrijkste acties die in de brief worden genoemd zijn:

  • Het doorhalen van beperkingenbesluiten die vervallen;
  • Het aanpassen van de kadastrale code (hercodering) van een aantal type beperkingen besluiten;
  • Vanuit het huidige recht bevoegd gezag (Wbb), moet u voor alle ingeschreven Wbb-besluiten beoordelen of een besluit onder het overgangsrecht valt. Als het overgangsrecht van toepassing is, hoeft u de codes niet aan te passen. 
  • Alle gemeenten zijn bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet verantwoordelijk voor de registratie van een nieuwe categorie beperkingenbesluiten; ‘ernst en geen spoed’. 
  • Besluiten voor Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg) moeten vanaf 1.1.2024 ingeschreven worden m.b.v. SYVAS

Uitvoeringsscan

Er bestaan twijfels over de uitvoerbaarheid van deze veranderingen. Om de gevolgen van deze veranderingen voor gemeenten in kaart te brengen voert de VNG dit najaar een uitvoeringsscan uit. Onderdeel van de uitvoeringstoets is het praktisch oefenen met een kleine, middelgrote en grote gemeente. Nieuwe functionaliteiten bij het Kadaster en de handleiding voor gemeenten worden beproefd. In het najaar ontvangen gemeenten de uitkomst en het bijbehorende advies en tijdpad. 

Daarnaast zijn er over de financiering van de verandering nog geen duidelijke afspraken gemaakt. De VNG is hierover in gesprek met BZK. 

Meer informatie 

Specifieke informatie over de Omgevingswet in de BRK is te vinden op de website van het Kadaster. Op de landingspagina staat ook informatie over het gebruik van de nieuwe functionaliteiten. Een uitgebreide toelichting over de beperkingenbesluiten op grond van de Wkpb is te vinden op de website van het Informatiepunt Leefomgeving. De helpdesk van het IPLO is te bereiken via het telefoonnummer: 088 797 0790. Voor de Wkpb-beheerder staat informatie in groep BRK-PB op de kennisbank van het Gemeentelijk Geo-Beraad en de uitnodiging om deel te nemen aan webinar uitvoeringsscan Wkpb op 12 oktober 2023.