maandag 19 april 2021

Op deze pagina leggen we uit wat het programma, in samenwerking met andere overheden en de sector, doet voor gemeenten. 

5G is de vijfde generatie mobiele communicatie. De veiling voor de 5G frequenties en de uitrol van nieuwe infrastructuur vinden plaats vanaf 2020. Tegelijk worden er grootschalig nieuwe glasvezelnetwerken uitgerold, waarbij tot 2026 4-5 miljoen huizen aangesloten worden. Parallel (maar niet afhankelijk van elkaar) wordt er een nieuwe Telecomwet geïntroduceerd die de relatie tussen telecombedrijven en gemeenten verandert.

Deze combinatie zorgt voor een 'perfect storm' waar ruimtelijke ordening, gemeentelijke bedrijfsvoering, economische ontwikkeling (en volksgezondheid) bij elkaar komen. Digitale connectiviteit is daarmee voor veel gemeenten een belangrijk onderwerp. Dit vergt een stevige gemeentelijke lobby op nationaal niveau en een sterke regierol van gemeenten lokaal, terwijl ze zelf ook verschillende sterke lobby’s zullen tegenkomen.

De VNG doet het werk niet alleen, maar werkt met de gemeenten samen in werkgroepen. De VNG en de gemeenten werken op deelonderwerpen samen met stakeholders zoals: het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Agentschap Telecom/Antennebureau, Kennisplatform EMV, GGD, GPKL en telecombedrijven en hun samenwerkingsverbanden, zoals Monet, NLConnect en de Groep Graafrechten

Het werk van het programma valt primair onder de Commissie Informatiesamenleving met afschrift naar de Commissies EKEM en RWM. Programmamanager is Rudolf van der Berg, u kunt hem bereiken op rudolf.vanderberg@vng.nl

Wat doet het programma?

Ontwikkeling van voorbeeld beleid

Tot nu toe hebben de meeste gemeenten geen antennebeleid en ondersteunde invulling. Wat er is, is soms al 20 jaar oud en niet vernieuwd. Door de nieuwe regelgeving wordt het wel nodig voor gemeenten om beleid te hebben. Het programma werkt samen met gemeenten, Antennebureau, Ministerie van EZK, telecomaanbieders, Monet aan standaard modellen waar gemeenten gebruik van kunnen maken. Dit voorkomt dat er dubbel werk gedaan wordt en zorgt voor een betere kwaliteit van het beleid.  

  1. Voorbeeld Antennebeleid (concept beschikbaar in mei 2021)
  2. Voorbeeld contracten en/of verordeningen gebruik publieke infrastructuur
  3. Modellen voor leges plaatsing antennes en small cells
  4. Modellen voor marktconforme vergoeding gebruik publieke infrastructuur
  5. Richtlijnen rond visuele inpasbaarheid
  6. Best practices rond plaatsing van antennes

Rond vaste netwerken worden onder andere de volgende werkzaamheden voorzien:

  1. Uitleg medegebruik verplichting Telecomwet (in afwachting publicatie wetsvoorstel)
  2. Verbetering proces rond aanvragen graafvergunningen in samenwerking met het Gemeentelijk Platform Kabels en Leidingen in de Werkgroep Vaste Connectiviteit van het Ministerie van EZK

Het Antenneconvenant 2021-2025

Op 1 januari 2021 is een vernieuwd Antenneconvenant in werking getreden tussen het rijk, de telecombedrijven en de VNG als vertegenwoordiger van gemeenten. Het vorige convenant dateerde uit 2010 en liep eind 2020 af. Het doel van de afspraken in het nieuwe Antenneconvenant is onveranderd: komen tot een zorgvuldige plaatsing van vergunningsvrije antennes voor mobiele communicatie in Nederland. Het nieuwe convenant eindigt op 31 december 2025, met een mogelijkheid voor tussentijdse evaluatie en wijziging.

  • Een uitgebreide uitleg over het Antenneconvenant en de wijzigingen in het convenant vindt u hier
  • Het Ministerie van EZK maakte een handige infographic over de rol van gemeenten bij plaatsing van antennes en of er een omgevingsvergunning vereist is.

Gemeenten zullen zich door middel van een emailadres met een vast loket registreren bij de VNG op antenneconvenant@vng.nl, waarmee de operators kunnen communiceren over voorgenomen grootschalige plaatsing van small cells (indien en zodra aan de orde). Dit adres/loket kan ook gebruikt worden voor de jaarlijkse communicatie over plaatsingsplannen vanuit Monet.

Voorlichting

Gemeenten willen weten wat er in de komende tijd van hen wordt gevraagd. Het programma fungeert als kenniscentrum over de inhoudelijke kant van 5G en Digitale Connectiviteit. Het is op de hoogte van de belangrijkste tijdslijnen en kan verwijzen naar andere gemeenten en overheden voor relevante informatie. We geven daarnaast voorlichting op gemeentelijke bijeenkomsten.

Voor gemeenteambtenaren die betrokken zijn bij de onderwerpen 5G en digitale connectiviteit (bv ook de grootschalige uitrol van glasvezel) is er een VNG-forum 5G en digitale connectiviteit waar ze mee kunnen werken aan de nieuwe leidraden, kennis en ervaringen kunnen delen, gevraagd wordt om hun input op consultaties en waar ze geïnformeerd worden over nieuwe ontwikkelingen. Onderwerpen zijn bijvoorbeeld het delen van ervaringen rond de 98% dekkingseis en hoe om te gaan met vragen van telecomaanbieders en burgers rond nieuwe opstelpunten die nodig zijn om te voldoen aan deze eis.

Input geven bij andere overheden en telecombedrijven

Rond het onderwerp 5G en Digitale Connectiviteit vertegenwoordigt de VNG haar leden naar andere overheden. Relevante overheden zijn:

- Het Ministerie van EZK, zij zijn verantwoordelijk voor veel van de regelgeving rond dit onderwerp. Het ministerie heeft een zeer informatieve website over dit onderwerp en een nieuwsbrief die wij van harte aanbevelen.

- Het Agentschap Telecom, zij houdt toezicht op de telecommarkt. Zo houdt ze toezicht of de gebruikte veldsterktes voldoen aan internationale normen en zal ze vanaf 2022 controleren of mobiele netwerken voldoen aan de dekkingsnorm van 98% van het gemeentelijk grondgebied.

- Het Antennebureau, het voorlichtingsbureau van de rijksoverheid over antennes voor draadloze en mobiele communicatie. De hoofdthema's waarover zij voorlichting geven:

  • Waar worden antennes voor gebruikt? Hiervoor heeft ze het https://antenneregister.nl
  • Welke wet- en regelgeving speelt een rol bij (plaatsing van) antennes?
  • Wat is bekend over de gezondheidseffecten van antennes?

- Het Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid (Kennisplatform EMV). Zij geven bij vragen of zorgen in de samenleving snel duidelijkheid over mogelijke gezondheidseffecten van elektromagnetische velden. Mede op verzoek van het programma 5G en Digitale Connectiviteit is er nu een speciale pagina voor oa gemeenten over gezondheid en 5G.

- Monet, de vereniging die namens de netwerkoperators KPN, T-Mobile (Tele2) en Vodafone de plaatsing van antennes afstemt met overheden. Monet stuurt hiervoor ieder jaar een plaatsingsplan naar gemeenten. Hierin staan de geplande nieuwe antenneopstelpunten van de operators.

Handige links

Presentaties

Het programma geeft regelmatig presentaties, enkele voorbeelden: