Het Rotterdamse Project 010 ondersteunt dak- en thuisloze jongeren tussen de 18 en 23 jaar. In 2022 werd de aanpak structureel onderdeel van het Rotterdamse zorgstelsel. In dat jaar wonnen zij ook GemeenteDelers in de categorie Preventie en Perspectief Jongeren. Sindsdien is met de netwerkpartners hard gewerkt aan het verstevigen en uitbouwen van de aanpak, die ook geschikt is voor andere gemeenten. 

Na het winnen van GemeenteDelers zijn beleidsadviseur Derek Jochemsen en ketenregisseur René Meijborg niet op hun lauweren gaan rusten. Integendeel. Ze hebben gewerkt aan het verstevigen van de Project 010-aanpak. De maatschappelijke businesscase is klaar: bewijs dat hun aanpak werkt en financieel duurzaam is. De volledige werkwijze wordt uitgewerkt in communicatiemateriaal voor jongeren, begeleiders en geïnteresseerden van binnen en buiten Rotterdam. De Rotterdamse aanpak kan ook worden toegepast door andere gemeenten, of die nou 10, 20 of 100 dak- en thuisloze jongeren willen helpen. 

Eerst een thuis

Het idee achter Project 010 is verbluffend eenvoudig. Geef dak- en thuisloze jongeren een plek om te wonen, mensen die hen ondersteunen, en een klein budget om hun leven op de rails te krijgen. Ga vanuit die basis werken aan het oplossen van problemen. Derek legt uit hoe innovatief dat denken is. 'Als je een dak- of thuisloze jongere bent, moet je in de reguliere zorg eerst door de hele zorgketen heen, met een tijdelijke woning als uiteindelijk resultaat. Terwijl je geen dak boven je hoofd hebt moet je al jouw problemen oplossen. Dat is de daklozenzorg in Nederland zoals we die hebben georganiseerd: iemand moet zijn eigen huis verdienen.' 

Uit de overlevingsstand 

René zegt dat het bij elkaar stoppen van mensen in een opvang twintig jaar geleden een goed idee leek. 'Dat blijkt niet zo te zijn. Mensen zitten bovenop elkaar. Privacy is er niet. Er is geen plek waar mensen zich even kunnen terugtrekken.' Project 010 zorgt ervoor dat jongeren uit de overlevingsstand komen waar ze vaak al langere tijd in leven. 'Een eigen voordeur, een eigen bed, een deur die dicht kan wanneer je even niemand wilt zien.' In het Rotterdamse ondersteuningsaanbod komt alles samen: een zelfstandige woning vanaf de start, een warm netwerk van begeleiders en een budget om snel financiële gaten te kunnen dichten wanneer dat nodig is. 

Groot netwerk

Achter die ogenschijnlijk simpele aanpak zit een groot netwerk. René noemt de woningcorporatie, de schuldsanering, een ervaringsdeskundige, een straatadvocaat. 'Als vrijwilligers hebben we de Rotterdamse Douwers, een netwerk van burgers die jongeren een handje willen helpen. Die zijn er ook ’s avonds en in het weekend wanneer wij er niet zijn. Wat we zien is dat jongeren in 6 maanden een enorme versnelling doormaken in hun ontwikkeling en in hun vertrouwen in het leven.'

Wat het oplevert

Die uitkomsten liegen er niet om. Het rapport Maatschappelijke Business Case van Cebeon en Xpertise Zorg stelt dat jongeren korter in de crisisopvang zitten. Het gehele begeleidingstraject is aanzienlijker korter dan de reguliere ondersteuningsroute. De besparingen op de kosten van de crisisopvang, jeugdzorg en begeleiding bedragen met de aanpak van Project 010 per jongere 40.000 euro, de investeringen bedragen 20.000 euro. De maatschappelijke effecten werken door op de korte en lange termijn. Jongeren gaan weer naar school en/of gaan werken, wat uitkeringen voorkomt. Trauma’s en beperkingen gaan niet jarenlang onbehandeld. Die baten zijn berekend op 30.000 euro per jongere. Samengevat: iedere geïnvesteerde euro levert 2 euro aan besparingen voor gemeente en 1,5 euro aan (im)materiële baten op. 

Meer jongeren

'Het winnen van GemeenteDelers heeft ons in staat gesteld om nu te kunnen laten zien dat Project 010 bijzonder is,' zegt René. 'Eind 2023 zijn we naar de wethouder zorg en welzijn gestapt met onze bevindingen. In 2024 krijgen we de ruimte om 50 jongeren te helpen. Daarna gaan we opplussen, voor zover woningschaarste dat toestaat. 'Voor de aanpak maakt de hoeveelheid niet uit. 'Al helpt een gemeente maar 10 jongeren per jaar. Dat zijn dan 10 mensen die niet opgroeien tot dakloze ouderen.' 

Gemeenten met interesse zijn dan welkom om contact te leggen. 'Ons aanbod staat klaar,' zegt René. 'We hebben werkinstructies en handreikingen en we hebben de expertise. We kunnen helpen Project 010 om te katten naar de lokale situatie.'

Meer informatie

Lees meer over het project